گلپایگان شهری است در استان اصفهان که فاصله این شهر از تهران 352 کیلومتر و از اصفهان 156 کیلومتر است. رود قبله که از کوه های اطراف گلپایگان سرچشمه می گیرد از این شهر می گذرد. این شهر مابین شهرهای خوانسار، خمین و میمه قرار گرفته است. دیرینه گلپایگان بسیار کهن است و به سلسله کیانیان می رسد و نام شهر طبق گفته ها از نام دخت پادشاه بهمن است. این نام از وردپاتکان به معنی سرزمین گل سرخ بوده است و گفته می شود که شاهدخت کیانیان این شهر را بنا کرده است. این شهر دارای چهار فصل کامل بوده و به شهر چهار اقلیم معروف است. از جانب شمال و غرب به کوه های پوشیده از برف می رسد و از جانب شرق و جنوب به بیابان و دشت منتهی می شود. بافت گیاهی بسیار متنوعی اطراف این شهر وجود دارد و طبیعت آن را بسیار بدیع و بکر ساخته است.
تاریخچه گلپایگان
تاریخچه گلپایگان نشان می دهد که این شهر از زمان ساسانیان شهر مورد توجه حاکمان بوده و از جهات مختلف از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. بر سر دیرینه نام گلپایگان و وجه تسمیه آن هنوز هم اختلاف نظرهای فراوانی هست. برخی بر این اعتقادند که دختر بهرام پادشاه این شهر را بنا کرده و نام آن را "گل سرخ" که در آن زمان "ورتپاتکان" تلفظ می شده نامیده است و ورتپاتکان بر مرور زمان به گلپاد و سپس گلپایگان تبدیل شده و برخی هم آن را رد می کنند. وجه تسمیه هر چه باشد تاریخچه گلپایگان به دوران ساسانیان باز می گردد و در اواخر این سلسله از رونق خوبی برخوردار بوده است. پس از اسلام نیز در دوران سلجوقیان و صفویان باز مورد توجه قرار گرفته است. پس از آن با این که کمی از توجه کاسته شد اما همچنان در دوران قاجار مورد توجه قرار گرفت. این شهر به دلیل آب و هوای خوش و زمین حاصل خیز همواره یکی از قطب های دامداری و کشاورزی بوده است.
مشاهیر گلپایگان
مشاهیر گلپایگان بیشتر از رجال علم و ادب بوده اند. کسانی که نقش عمده ای در شکل گیری حوزه علمیه قم و تداوم آن داشته اند. از جمله : آیت الله محمدرضا موسوی گلپایگانی، آیت الله صافی گلپایگانی، آیت الله جمال الدین موسوی گلپایگانی و آیت الله محمدی گلپایگانی(رئیس دفتر مقام معظم رهبری).
از دیگر فرزانگان این شهر می توان به دکتر فضل الله اکبری گلپایگانی نخستین استاد حسابداری ایران و دکتر مصطفی حبیبی بنیان گذار آسیب شناسی در ایران اشاره نمود.
از ورزشکاران می توان از جواد نکونام فوتبالیست معروف تیم ملی، اصغر ادیبی فوتبالیست، حامد جنت و حسین ناطقی دوچرخه سواران قهرمان نام برد.
از تلوزیون و سینما نیز می توان به مسعود اطیابی کارگردان و مدیر تولید، محسن افشانی تهیه کننده و کارگردان اشاره نمود.
جاهای دیدنی گلپایگان
جاهای دیدنی گلپایگان و جاذبه های گردشگری آن بسیار زیاد است. علاوه بر جاذبه های طبیعت این شهر از جاذبه های تاریخی بسیاری هم برخوردار است. این شهر با قدمت 7000 ساله از شهرهای بزرگ استان تاریخی اصفهان است. از جاهای تاریخی آن "مسجد جامع" با قدمت 900 سال است. مسجدی که به دوران سلجوقیان بازمی گردد. این مسجد بر خرابه های آتشکده مخروبه شهر ساخته شده است. "ارگ گوگد" دیگر جاذبه گلپایگان قدمتی 400 ساله دارد. "مناره گلپایگان" به ارتفاع 19 متر در زمان های گذشته راهنمای کاروان ها از گم شدن بوده است. بازار چهارسوق، بقعه امامزاده و سد گلپایگان نیز از جاهای دیدنی گلپایگان می باشند. روستای "وانِشان" با قدمتی3000 ساله که در کنار رودخانه قرار گرفته و بسیار دیدنی است. "تنگه قرقاب" و"کبوترخانه" و "کوه الوند گلپایگان" و "روستای فرج آباد" نیز از دیگر جاهای دیدنی گلپایگان هستند.
سوغات گلپایگان
سوغات گلپایگان نیز مانند آب و هوایش دارای تنوع است. از آن جایی که گلپایگان هنرمندان بسیاری را در خود پرورش داده است در صنایع دستی آن هنرهایی چون خوشنویسی، معرق کاری، خاتم کاری، پیکرتراشی،گیوه دوزی، قالی و گلیم دیده می شود اما معروف ترین آن ها که آوازه اش به همه جا رسیده، منبت کاری گلپایگان می باشد. همچنین به دلیل دامداری غنی این منطقه، از بهترین سوغات گلپایگان می توان به محصولات لبنی مثل ماست و کشک و قرا اشاره کرد و عسل نیز از سوغات گلپایگان می باشد. خشکبار بسیار خوب و مرغوبی که محصول باغ های گلپایگان است را می توانید بسیار ببینید و به عنوان سوغات ببرید. علاوه بر غذاهای سنتی گلپایگان چیزی که حتما باید در گلپایگان امتحان کنید کباب گلپایگان است که بسیار لذیذ می باشد.
عکس گلپایگان
عکس گلپایگان را در بسیاری از گالری ها یا بر روی پوسترهای طبیعت ممکن است دیده باشید. گلپایگان به دلیل این که از طبیعت بسیار بکر، زیبا و متنوعی برخوردار است، همواره مورد توجه عکاسان و هنرمندان بوده است. دشت های پرگل مرتع های سبز و بازمانده های باستانی از یکسو و کوهستان و بیابان از سوی دیگر مناظر بسیار گوناگونی می سازند. شهرهای زیادی در ایران یا حتی در دنیا نیستند که از یک سو به کوه های پر برف برسند و از سوی دیگر به بیابان خشک و گرم. این شهر مانند نگینی است که گویی دست کویر به آن نرسیده اما به آن بسیار نزدیک بوده است. این خاصیت تنوع، آب و هوایی خاصی را در یک فضای کوچک پدید آورده که اگر نایاب نباشد ولی کمیاب است. به همین دلیل است که عکس گلپایگان و مناظر آن زینت بخش بسیاری از پوسترهای طبیعت است.